Με ρωτάτε συχνά τι βιταμίνες πρέπει να λαμβάνετε καθημερινά και ποιές είναι οι πιο «σημαντικές» και βοηθητικές σε περίοδο προπόνησης. Η απάντηση σίγουρα έχει πολλές και διαφορετικές προσεγγίσεις. Εδώ θα εστιάσω σε μία πολύ συγκεκριμένη βιταμίνη, τη βιταμίνη Α. Σίγουρα έχεις ακουστά τον όρο «Βιταμίνες», καθώς αναφέρονται παντού: σε περιοδικά, σε χυμούς, ροφήματα και φυσικά σε ετικέτες προϊόντων. Γνωρίζεις ότι υπάρχουν δύο ειδών βιταμίνες; Οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες, τις οποίες βρίσκεις σε αφθονία, όπως η Βιταμίνη C, κυρίως κατά τη διάρκεια του χειμώνα και οι λιποδιαλυτές βιταμίνες, οι οποίες, όπως μαρτυρά το όνομά τους, μεταφέρονται και αποθηκεύονται μέσω της διατροφής και του σωματικού λίπους.
Η βιταμίνη Α είναι ο γενικός όρος για μια ομάδα λιποδιαλυτών ενώσεων που είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την ανθρώπινη υγεία.
Είναι απαραίτητη για πολλές διαδικασίες στο σώμα μας, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης της υγιούς όρασης, της εξασφάλισης της φυσιολογικής λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος, των οργάνων και την ενίσχυση της σωστής ανάπτυξης του ωαρίου στη μήτρα.
Η προτεινόμενη ημερήσια πρόσληψη Βιταμίνης Α είναι 900 mcg για τους άνδρες, 700 mcg για τις γυναίκες και 300–600 mcg για τα παιδιά.
Πηγές βιταμίνης Α
Οι ενώσεις βιταμίνης Α βρίσκονται σε ζωικές και φυτικές τροφές και διατίθενται σε δύο διαφορετικές μορφές: προσχηματισμένη βιταμίνη Α και προβιταμίνη Α. Η προσχηματισμένη βιταμίνη Α είναι γνωστή ως η ενεργός μορφή της βιταμίνης, την οποία το σώμα μας μπορεί να χρησιμοποιήσει ακριβώς όπως είναι. Βρίσκεται σε ζωικά προϊόντα όπως το κρέας, το κοτόπουλο, ψάρι και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Η ανενεργή μορφή της βιταμίνης βρίσκεται στα φυτά και ο πιο κοινός τύπος είναι η βήτα-καροτίνη. Θα την βρούμε σε φρούτα και λαχανικά με χαρακτηριστικό έντονο χρώμα, όπως:
- Πεπόνι
- Γκρέιπφρουτ
- Βερίκοκο
- Καρότο
- Κολοκύθα
- Γλυκοπατάτα
- Νεροκολοκύθα
- Μπρόκολο
- Σαλάτες με έντονο πράσινο χρώμα
Γιατί η βιταμίνη Α είναι τόσο σημαντική
Η βιταμίνη Α μοιάζει να είναι μια από τις ξεχασμένες βιταμίνες αλλά πολύ σημαντικές. Για τους αθλητές και τους bodybuilders, η βιταμίνη Α είναι χρήσιμη γιατί υποστηρίζει την πρωτεινοσύνθεση, πολύ σημαντική διαδικασία για την μυϊκή ανάπτυξη. Τα επίπεδα της βιταμίνη Α μειώνονται καθώς αυξάνεται η πρωτεινοσύνθεση. Αυτό συμβαίνει γιατί η βιταμίνη Α είναι αναγκαία για την διάσπαση των πρωτεϊνών κατά την διάρκεια της διαδικασίας της επιδιόρθωσης των μυϊκών ινών.
Αν νομίζεις πως ο ρόλος της στην μυϊκή ανάπτυξη και διαδικασία επιδιόρθωσης δεν είναι αρκετός, η βιταμίνη Α έχει άμεσες επιπτώσεις στην τεστοστερόνη, την πιο σημαντική αυξητική ορμόνη του σώματος σου.
Τέλος η βιταμίνη Α παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, παρέχοντας περισσότερη διαρθρωτική δύναμη στις μυϊκές ομάδες, προωθώντας την ανάπτυξη των οστών και την διέγερση νεαρών κυττάρων για να ωριμάσουν με πιο γρήγορο ρυθμό.
3 τρόποι με τους οποίους βοηθάει στην προπόνηση
- Υποστηρίζει τη υγεία των οστών
Όλοι γνωρίζουμε ότι η Βιταμίνη D και το Ασβέστιο είναι ότι πιο σημαντικό για τα οστά, λίγοι όμως αντιλαμβάνονται τον ρόλο της Βιταμίνης Α. Γιατί, λοιπόν, είναι σημαντικά τα υγιή και δυνατά οστά κατά την προπόνηση; Τα αδύναμα οστά είναι πιο επιρρεπή στα κατάγματα. Καθώς μεγαλώνουμε, αυτό μπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, καθώς μπορεί να μην επανέλθουν ποτέ. Μπορείς να δυναμώσεις τα κόκκαλά σου με ασκήσεις με βάρη, καθώς αυτό θα αυξήσει τη μεταλλική πυκνότητα των οστών, και συμπληρωματικά η Βιταμίνη Α θα προστατεύσει και θα υποστηρίξει γενικότερα την υγεία τους.
- Ανακουφίζει τις φλεγμονές μετά την προπόνηση
Αν έχεις γυμναστεί στο παρελθόν, τότε γνωρίζεις τον πόνο μου επόμενη μέρα. Ο πόνος αυτός οφείλεται στη φλεγμονή που δημιουργείται από τους μικροτραυματισμούς των μυϊκών ιστών. Έπειτα αυτή οι μυϊκοί ιστοί θα αναρρώσουν και θα γίνουν πιο δυνατοί από πριν. Ο πόνος δεν είναι το ίδιο έντονος κάθε φορά που προπονείσαι. Προσλαμβάνοντας τη Βιταμίνη Α που χρειάζεσαι, μειώνεται η φλεγμονή μετά την προπόνηση, επιτρέποντάς σου να προπονηθείς ξανά σύντομα χωρίς το πρόβλημα του πόνου.
- Ενισχύει την ανοσία και την ανάρρωση
Το ανοσοποιητικό του σύστημα είναι απασχολημένο με το να προστατεύει το σώμα σου από τους επικίνδυνος εισβολείς. Κατά καιρούς όμως κάποια βακτήρια και ιοί καταφέρνουν να εισχωρούν στον οργανισμό μας. Η βιταμίνη Α βοήθα στην άμυνα του οργανισμού, με αποτέλεσμα τη γρήγορη ανάρρωση. Με αυτό τον τρόπο θα είσαι στην καλύτερη φόρμα και θα μένεις όσο το δυνατόν λιγότερο εκτός προπόνησης.
Συμπέρασμα
Φυσικά υπάρχουν πολλές βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που φροντίζουμε να μη μας λείπουν όταν θέλουμε να είμαστε σε φόρμα. Σύμφωνα με όσα σου περιέγραψα παραπάνω, θα πρέπει να θυμάσαι τα οφέλη της Βιταμίνης Α στην προπόνηση που έως τώρα όλοι αγνοούμε. Μην ξεχνάς λοιπόν ότι τονώνει τη φυσική κατάσταση και βοηθά στην αποφυγή του πόνου, στη γρήγορη ανάρρωση, υποστηρίζει την υγεία των οστών και βελτιώνει συνολικά την υγεία. Η Βιταμίνη Α είναι ζωτικής σημασίας για πολλές διαδικασίες στο σώμα μας.
Όπως συμβαίνει με όλες τις βιταμίνες, τόσο η έλλειψη, όσο και η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Α μπορεί να έχουν αρνητικές συνέπειες στην υγεία. Ο καλύτερος τρόπος να διασφαλίσεις ότι λαμβάνεις τη σωστή ποσότητα, είναι να συμπεριλάβεις τρόφιμα πλούσια σε Βιταμίνη Α στη διατροφή σου και να αποφεύγεις τα συμπληρώματα που περιέχουν τεράστιες ποσότητες. Μέτρον άριστον!
